در سالهایی که برخی فیلمهای ساختهشده در لرستان در جشنوارههای ملی دیده شدند، این موفقیتها نه نشانی از شکلگیری جریان پایدار سینمایی، بلکه جرقههایی کوتاه و گذرا بودند که زود خاموش شدند. لرستان با وجود استعدادهای قابلتوجه و ظرفیتهای فرهنگی و طبیعی فراوان، هنوز نتوانسته جایگاهی روشن و مشخص در نقشه سینمای کشور برای خود بیابد. امروز در استان نه سازوکار حمایتی منسجم برای فیلمسازان جوان وجود دارد، نه بستری واقعی برای روایتهای بومی شکل گرفته و نه جریان مداومی در زمینه فیلم کوتاه و مستند دیده میشود. هر موفقیت پراکنده، حاصل تلاش فردی است نه نتیجه یک ساختار حمایتی یا سیاستگذاری فرهنگی.
ورود جدی سینما به لرستان میتواند پیامدهایی فراتر از ساخت چند فیلم پراکنده داشته باشد. سینما صنعتی است که اگر در استان ریشه بدواند، میتواند جریان اقتصادی تازهای ایجاد کند؛ از جذب بودجههای تولید و سرمایهگذاری بخش خصوصی گرفته تا ورود گروههای فیلمسازی، گردشگران فرهنگی و منابع مالی مرتبط با لوکیشنهای طبیعی. این روند نهتنها پول را وارد استان میکند، بلکه استعدادهای جوان لرستان را به صحنههای حرفهایتر و حتی جشنوارههای معتبر بینالمللی میفرستد؛ فرصتی که میتواند نام استان را در میان تولیدکنندگان آثار مستقل و خلاق ثبت کند.
با این حال، زندگی جوانان لرستان سرشار از داستانهای نانوشته است؛ روایتهایی تلخ و شیرین، آمیخته با طنز بومی، تجربههای اجتماعی واقعی و خلاقیتهایی که میتوانند پایهگذار جریانی تازه در سینمای استان باشند. مشکل لرستان کمبود استعداد نیست؛ نبود برنامهریزی هدفمند، حمایت پایدار و نهادهای فعال فرهنگی است. در غیاب این ساختارها، استعدادها پراکنده میمانند و ظرفیتهای انسانی و فرهنگی خاموش میشود.

فعالیتهای فرهنگی موجود، مانند «هفته فیلم و عکس»، بیشتر جنبه تشریفاتی یافتهاند و نتوانستهاند سکویی واقعی برای کشف استعدادها یا جریانسازی باشند. نتیجه آن است که با وجود طبیعت چشمنواز، فرهنگ غنی، موسیقی محلی و آیینهای عشایری، سینمای لرستان همچنان در حاشیه مانده است. برای عبور از این چرخه، استان نیازمند فضایی مستقل و حرفهای است؛ جشنوارهای پایدار و معتبر که فرهنگ، اقلیم، سبک زندگی روستایی و شهری، آیینها و روایتهای انسانی مردم لرستان را به تصویر بکشد. چنین بستری میتواند سکوی پرتاب نسل تازه فیلمسازان باشد و پیوندی زنده میان گذشته و آینده فرهنگی استان ایجاد کند.
در کنار ساختارهای حمایتی، توجه به روایتهای انسانی اهمیت ویژهای دارد. هر تجربه و هر لحظه از زندگی مردم لرستان قابلیت تبدیل شدن به اثری سینمایی دارد؛ اثری که هم معرفیکننده هویت استان باشد و هم حامل پیامی جهانی درباره فرهنگ و تنوع زیست انسانی. اگر این ظرفیتها دیده و حمایت شوند، لرستان میتواند از حاشیه سینمای کشور خارج شود و به جایگاه شایسته خود برسد.
برای کسب سهم واقعی در سینمای ایران، استان باید از فعالیتهای پراکنده عبور کرده و به سیاستگذاری پایدار، حمایت هدفمند و ایجاد زیرساختهای واقعی تن دهد. سرمایه حقیقی لرستان، نه تنها طبیعت و منابع آن، بلکه نسل جوان خلاق و پرانرژیاش است؛ نسلی که اگر فرصت دیدهشدن بیابد، میتواند تصویری زنده، معتبر و اثرگذار از لرستان ارائه کند. تا زمانی که ارادهای واقعی برای جریانسازی فرهنگی شکل نگیرد، این ظرفیت بزرگ خاموش میماند و آینده سینمای استان به تصمیمهای امروزِ مسئولان و متولیان فرهنگی گره خورده است.
این یادداشت در شماره ۸۰۰ از هفته نامه سیمره به چاپ رسیده است.
محسن تیزهوش